Mikołajki czyli prezenty na 6 grudnia

Wielkimi krokami zbliża się grudzień, a więc czas przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia, ale również czas prezentów: Mikołajkowych, Świątecznych, czy Noworocznych. W wielu sklepach i galeriach handlowych już widać i czuć atmosferę zbliżających się Świąt: choinki, Mikołaje, prezenty, łańcuchy świetlne oraz świąteczne melodie i piosenki cieszą nasze oczy i uszy wprawiając nas w dobry nastrój i oczywiście prowokując do prezentowych zakupów. Ten czas „prezentowego szaleństwa” rozpoczynamy przed 6 grudnia czyli przed Mikołajkami.

Dlaczego akurat ten dzień (imieniny Mikołaja) w tradycji wielu krajów stał się dniem, w którym dzieci, ale nie tylko są obdarowywane prezentami?

Kim był Święty Mikołaj?

Trop wiedzie nas do czasów i miejsc bardzo odległych. Bo właśnie na przełomie II-go i III-go wieku, na terenie ówczesnej Azji Mniejszej należącej do Grecji, a dzisiejszej Turcji, żył i działał biskup Mikołaj z Miry. Biskup Mikołaj urodził się pomiędzy rokiem 280 a 286. Rodzice pozostawili mu niemałą fortunę, którą on sam rozdał ubogim. W roku 300 został wybrany biskupem zaniedbanej djecezji w stolicy Miry, zarządzaniem której zajął się z wielkim oddaniem i wiarą. Legenda o biskupie Miry głosi o wielkiej pobożności Mikołaja, który przez całe swoje życie pomagał biednym i potrzebującym.
Święty Mikołaj zasłynął jako biskup potrzebujących. Biednym ofiarował pomoc materialną, a pokrzywdzonym wsparcie duchowe. Był on człowiekiem niezwykle skromnym, a wszystkie dobra, które posiadał, rozdawał biednym. Dary te przekazywał anonimowo – stąd tradycja podkładania prezentów. Św. Mikołaj biskup z Miry zmarł prawdopodobnie 6 grudnia 350 roku, dlatego właśnie w tym dniu tradycyjnie obdarowujemy bliskich (szczególnie dzieci), tak jak to robił biskup Mikołaj. Co ciekawe tradycja ta mająca swoje początki w średniowieczu, a więc ok.1000 lat po śmierci świętego, nie zanikła do tej pory, co roku ludzie przebierają się na jego cześć, by móc obdarować prezentami najbliższych, a zwłaszcza dzieci.
Wizerunek Świętego Mikołaja zmieniał się na przestrzeni wieków:
– początkowo był to starszy mężczyzna w stroju biskupim, z pastorałem i workiem prezentów dla grzecznych dzieci w jednej ręce oraz rózgami dla niegrzecznych w drugiej,
– postać Św. Mikołaja, którą znamy obecnie została stworzona w latach 30-tych XX w. na potrzeby kampanii reklamowej Coca-Coli i miała za zadanie ocieplić wizerunek i zabrać trochę powagi (dla potrzeb handlowo- komercyjnych) biskupowi z Miry. Dzisiaj więc Mikołaj, to starszy, grubszy mężczyzna, z długą, białą brodą, ubrany w czerwony kostium z charakterystyczną czerwoną czapką z białym pomponem. Tak właśnie dzisiaj wyobrażają sobie Świętego Mikołaja dzieci.

Czy tradycja Mikołajkowa, związana z wręczaniem sobie prezentów właśnie 6-go grudnia, występuje tylko w naszym kraju?

Obecnie zwyczaj wręczania sobie ( a szczególnie dzieciom) prezentów z okazji Mikołajków znany jest w wielu krajach świata, na każdej szerokości geograficznej.

Tak więc np.:
– w Hiszpanii dzieci otrzymują prezenty od św. Mikołaja szóstego dnia grudnia. Puste skarpety, które wieszają przy łóżku lub przy kominku, napełnia on upominkami, których spis znalazł w listach wysłanych przez najmłodszych,
– w Belgii Mikołaj zjawia się już 5 grudnia (w wigilię swoich imienin), napełniając prezentami wystawione przez dzieci buty i koszyki,
– w Czechach i Słowacji Mikulas pojawia się, jak w Polsce, szóstego grudnia,
– w Holandii święty, zwany  Sinterklass, przypływa 5 grudnia na statku z Hiszpanii, rozdając dzieciom czekoladowe litery. Charakterystyczną cechą holenderskiego „Mikołaja” jest czarny strój (ubrudzony sadzą z komina),
– w USA Mikołajki 6-go grudnia obchodzone są szczególnie przez rodziny, które posiadają holenderskie, niemieckie lub ukraińskie korzenie. Dzieci w Stanach również piszą listy do świętego i umieszczają je w zawieszanych na kominku skarpetach. Święty Mikołaj przychodzi do każdego domu, zbiera listy i napełnia pończochy upominkami,
– w Niemczech, w nocy z 5-go na 6-go grudnia „Sankt Nikolaus” idzie od domu do domu niosąc książkę, w której przez cały rok notowane są uczynki wszystkich dzieci. Jeżeli były dobre, zostają nagrodzone cukierkami, orzechami i owocami. Niegrzeczne dzieci znajdą ziemniaki, węgiel lub rózgi.
Jak więc widzimy, nie tylko w Polsce Mikołajki obchodzimy 6-go grudnia. Również inne kraje kultywują tradycję związaną z obdarowywaniem się drobnymi upominkami, którą według legendy zapoczątkował biskup Mikołaj z Miry. Pozostaje nam tylko starać się, aby ta tradycja trwała jak najdłużej, bo nie ma nic piękniejszego, niż sprawianie radości i niespodzianek drugiemu człowiekowi.

Zespół BezpieczneDziecko