Wiosna, lato – czas wzmożonych alergii …
Alergia – co to takiego?
Otóż alergia to nic innego jak reakcja układu odpornościowego organizmu na substancje, które są zwykle nieszkodliwe dla większości ludzi. A jednak u niektórych mogą powodować różnego rodzaju reakcje utrudniające a nawet zagrażające życiu. Substancje te, to alergeny, mogą one być różnego rodzaju, takie jak pyłki roślin, kurz, sierść zwierząt, pleśnie, pokarmy, owady, leki czy substancje chemiczne.
U osoby z alergią układ odpornościowy błędnie identyfikuje alergen jako zagrożenie dla organizmu i w odpowiedzi na to wyzwala reakcję alergiczną. Podczas reakcji alergicznej układ odpornościowy produkuje przeciwciała, zwane immunoglobulinami E (IgE), które powodują uwalnianie substancji chemicznych, takich jak histamina, do krwiobiegu.
Najczęstsze alergeny:
- Pyłki roślin: pyłki drzew, traw i chwastów są powszechnymi alergenami, zwłaszcza podczas sezonu pylenia; np. brzoza, topola, olcha, leszczyna.
- Sierść zwierząt: składniki sierści, łupieżu i śliny zwierząt, takich jak psy, koty, króliki i konie, mogą powodować alergie.
- Roztocza kurzu domowego: roztocza to mikroskopijne organizmy, które żyją w pyłach domowych, zwłaszcza w materacach, poduszkach, dywanach i tapicerce.
- Pleśnie: pleśnie to grzyby, które mogą rozwijać się w wilgotnych środowiskach, takich jak łazienki, piwnice, wilgotne ściany i gnijące rośliny.
- Owady i ich alergeny: ukąszenia lub kontakt z alergenami pochodzącymi od owadów, takich jak pszczoły, osy, szerszenie, komary i karaluchy, mogą wywoływać reakcje alergiczne.
- Pokarmy: pewne pokarmy, takie jak mleko, jaja, orzechy, soja, ryby, skorupiaki i pszenica, mogą powodować alergie pokarmowe.
- Leki: niektóre leki, takie jak penicylina, aspiryna, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i kontrastowe środki do badań obrazowych, mogą powodować reakcje alergiczne.
Alergia krzyżowa co to takiego?
Alergia krzyżowa występuje, gdy organizm reaguje alergicznie na pewne substancje, które są podobne w strukturze do substancji, na które już jest uczulony. Innymi słowy, reakcja alergiczna na jeden alergen może prowadzić do reakcji na inny, podobny alergen.
Alergia krzyżowa często występuje w przypadku alergii pokarmowych lub alergii sezonowych (np. na pyłki roślin). Przykłady alergii krzyżowych to:
- Alergia krzyżowa między pyłkami roślin a pokarmami: Niektóre białka obecne w pyłkach roślin mogą być podobne do białek obecnych w niektórych owocach, warzywach lub orzechach. Na przykład, jeśli jesteś uczulony na pyłki brzozy, istnieje ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej po spożyciu jabłek, gruszek, migdałów czy orzechów laskowych.
- Alergia krzyżowa między owadami a pokarmami: U niektórych osób uczulonych na jad pszczół, os lub szerszeni, może wystąpić reakcja alergiczna po spożyciu pokarmów, takich jak miód czy propolis, które zawierają składniki pochodzące od tych owadów.
- Alergia krzyżowa między lateksowymi wyrobami a pokarmami: Osoby uczulone na lateks mogą również doświadczać reakcji alergicznych po spożyciu pokarmów, takich jak awokado, banany, kiwi czy figi, które zawierają białka podobne do tych obecnych w lateksie.
- Alergia krzyżowa między lekami: Pewne leki, takie jak penicylina, mogą wywoływać reakcje alergiczne u osób uczulonych na inne grupy antybiotyków, na przykład cefalosporyny.
Alergia krzyżowa jest złożonym zjawiskiem i może wymagać diagnostyki i leczenia pod nadzorem lekarza alergologa. Ważne jest zidentyfikowanie alergenów, które mogą wywoływać reakcje alergiczne, aby unikać ich kontaktu lub spożycia, jeśli jest to konieczne.
Najczęstsze objawy alergii
Objawy alergii mogą być różnorodne i zależą od rodzaju alergii oraz sposobu, w jaki organizm reaguje na alergen. Oto niektóre z najczęstszych objawów alergii:
- Objawy skórne: Wysypki skórne, swędzenie, pokrzywka (obrzęk skóry z czerwonymi, płaskimi lub wyniosłymi zmianami), rumień, łuszczenie się skóry, suchość skóry.
- Objawy nosa: Katar, zatkany nos, świąd nosa, kichanie, wodnista wydzielina z nosa, częste oczyszczanie gardła, ból zatok.
- Objawy oczne: Łzawienie oczu, swędzenie oczu, zaczerwienienie oczu, pieczenie oczu, opuchnięte powieki.
- Objawy układu oddechowego: Kaszel, duszność, świsty, świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej, duszność w nocy.
- Objawy układu pokarmowego: Bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, uczucie pełności, wzdęcia, zaparcia.
- Objawy ustno-gardłowe: Obrzęk ust, warg, języka, świąd w jamie ustnej, pieczenie w gardle, trudności w przełykaniu.
- Objawy ogólne: Zmęczenie, ogólne złe samopoczucie, bóle mięśni i stawów, gorączka.
W niektórych przypadkach, szczególnie w przypadku ciężkich reakcji alergicznych, może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, który jest stanem nagłym i potencjalnie zagrażającym życiu. Objawy wstrząsu anafilaktycznego obejmują trudności w oddychaniu, omdlenia, gwałtowny spadek ciśnienia krwi, utratę przytomności. W przypadku wystąpienia takich objawów należy natychmiast wezwać pomoc medyczną.
Warto pamiętać, że objawy alergii mogą się różnić w zależności od osoby, stopnia uczulenia i rodzaju alergenu. Jeśli masz podejrzenie alergii, warto skonsultować się z lekarzem lub alergologiem w celu diagnozy i leczenia.
Jak złagodzić objawy alergii?
Aby zmniejszyć objawy alergii, możesz podjąć następujące działania:
- Unikaj alergenów: Stosuj strategie, aby zmniejszyć kontakt z alergenami, które wywołują u Ciebie reakcje alergiczne. Na przykład, jeśli jesteś uczulony na pyłki roślin, staraj się być w domu w czasie, gdy stężenie pyłków jest najwyższe, utrzymuj zamknięte okna i korzystaj z klimatyzacji w samochodzie. Jeśli jesteś uczulony na sierść zwierząt, unikaj bezpośredniego kontaktu z nimi i staraj się utrzymać czystość w swoim domu.
- Używaj filtrów powietrza: Filtry powietrza mogą pomóc w usuwaniu alergenów z powietrza w pomieszczeniach. Wybierz filtry o odpowiednim wskaźniku efektywności usuwania cząstek (MERV), które są skuteczne w zatrzymywaniu pyłków, roztoczy i innych alergenów.
- Często myj ręce i twarz: Mycie rąk i twarzy po kontakcie z potencjalnymi alergenami, takimi jak pyłki roślinne, może pomóc zminimalizować objawy alergii. To również dobry nawyk w celu usunięcia alergenów z powierzchni skóry i zapobieżenia ich rozprzestrzenianiu się.
- Używaj ocznych kropli lub sprayów: Jeśli masz objawy alergii ocznej, takie jak swędzenie i łzawienie, możesz skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania zaleceń dotyczących stosowania kropli do oczu lub sprayów, które mogą łagodzić podrażnienie.
- Stosuj leki przeciwhistaminowe: Leki przeciwhistaminowe, które są dostępne bez recepty, mogą pomóc w łagodzeniu objawów alergii, takich jak kichanie, swędzenie, wodnisty katar i pokrzywka. Jeśli objawy są poważne lub przewlekłe, skonsultuj się z lekarzem, który może przepisać silniejsze leki przeciwhistaminowe.
- Rozważ immunoterapię: W przypadku ciężkich alergii, lekarz może zalecić immunoterapię alergenową, znanej również jako desensytyzacja. Polega ona na stopniowym wprowadzaniu organizmu w obecność alergenu w celu zmniejszenia reakcji alergicznej. Immunoterapia może być przeprowadzana za pomocą zastrzyków, tabletek podjęzykowych lub kropli do nosa.
Artykuł informacyjny
