Pre i probiotyki dlaczego są tak ważne?

Sezon przeziębień w pełni, spada odporność organizmu, infekcje często kończą się antybiotykoterapią, po której równowaga flory bakteryjnej w jelitach ulega poważnemu zachwianiu, zmniejsza się ilość korzystnych bakterii „wybitych” przez antybiotyk, wtedy z pomocą mogą przyjść pre-, pro- i synbiotyki. Co to takiego, czym się różnią, kiedy je stosować i dlaczego tak ważna jest ich rola w naszym życiu. Zacznijmy więc od początku, czyli rozróżnienia prebiotyku od probiotyku.
Prebiotyki – są to składniki pokarmowe nie ulegające trawieniu w przewodzie pokarmowym, pobudzające wzrost i aktywność bakterii obecnych w jelicie grubym. Inaczej mówiąc prebiotyki stanowią pożywkę, na której mogą się rozwijać pożyteczne bakterie. Prebiotyki nie zawierają w swoim składzie mikroorganizmów, a jedynie substancje stymulujące ich wzrost i aktywność.

Prebiotykami są: nietrawiona skrobia, błonnik pokarmowy, laktuloza, pektyny, poli- i oligosacharydy np. inulina, fruktozooligosacharydy. Substancje te znajdują się w produktach naturalnych i bez trudu możemy je znależć w składnikach naszej diety. Pierwszym pokarmem, który zawiera bardzo dużą ilość prebiotyków jest mleko matki, służy ono jednak tylko najmłodszym dzieciom. W jakich więc produktach możemy szukać prebiotyków w późniejszym okresie? Produktami bogatymi w prebiotyki są: czosnek, cebula, pory, szalotka, szparagi, szpinak, cykoria, groch, fasola, inne rośliny strączkowe, owies i banany. Dobrym źródłem prebiotyków są również wszelkie naturalne płatki zbożowe, a także ziemniaki i pomidory. Jak widzimy dostarczanie organizmowi prebiotyków nie jest zbyt trudne, wystarczy włączyć do naszej diety wymienione powyżej produkty. Oczywiście istnieją również preparaty lecznicze i suplementy diety zawierające prebiotyki, które są dostępne w aptekach bez recepty.
Probiotyki – pochodzenie nazwy probiotyk wywodzi się z języka greckiego „pro bios” znaczy „dla życia”. Probiotyki według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), to podawane doustnie wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, najczęściej bakterie kwasu mlekowego (Lactobacillus), których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym, poprzez zmniejszanie liczebności bakterii szkodliwych i zwiększanie ilości pożytecznych oraz zachowywanie prawidłowej flory fizjologicznej. Inaczej mówiąc probiotyki to „dobre” bakterie lub czasem drożdże (czyli grzyby), które korzystnie działają na układ trawienny i immunologiczny (odpornościowy) człowieka.

Najczęściej występującymi bakteriami probiotycznymi są:
– Lactobacillus casei ssp. rhamnosus (Lactobacillus GG) ,
– Lactobacillus casei strain Shirota,
– Lactobacillus rhamnosus ,
– Lactobacillus plantarum ,
– Lactobacillus casei DN-114 001,
– Bifidobacterium,
– Saccharomyces boulardii – drożdże probiotyczne.
Naturalnymi źródłami probiotyków są min.:
– mleko,
– naturalne (najlepiej domowe) produkty mleczne:
– kefir,
– jogurt,
– maślanka,
– zsiadłe mleko,
– domowa kiszona (nie kwaszona) kapusta,
– domowe kiszone ogórki,
– domowy kwas chlebowy.
W przypadku probiotyków możemy również posiłkować się wieloma preparatami farmakologicznymi, które znajdziemy w aptekach i zakupimy bez recepty. Wybierając probiotyki najlepiej wybierać produkty lecznicze, a nie suplementy diety.

Jak więc widzimy między pre-, a probiotykami jest zasadnicza różnica. Prebiotyki to pożywka, na której mogą rozwijać się bakterie probiotyczne, probiotyki natomiast, to preparaty zawierające żywe kultury bakterii probiotycznych. Należałoby wspomnieć również o tzw. synbiotykach.

Synbiotyki, to najprościej mówiąc preparaty łączące w sobie (w jednej kapsułce) zarówno pożywkę – prebiotyk, jak i żywe kultury bakterii – probiotyk.

Jak działają pre- i probiotyki, na co mają wpływ i dlaczego są tak ważne?

Prebiotyki mają działanie korzystne, a wręcz dobroczynne zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Prebiotyki dla dzieci, mówiąc najprościej, poprawiają stan zdrowia jelita i zwiększają odporność dziecka. Poza tym prebiotyki spełniają jeszcze wiele innych dobroczynnych funkcji w organizmie min.:
– prebiotyki dla dzieci zapobiegają i leczą zaparcia,
– zapobiegają występowaniu alergii (szczególnie u dzieci),
– łagodzą przebieg infekcji u dzieci,
– utrzymują Ph jelit na właściwym poziomie,
– są producentem witamin z grupy B,
– łagodzą objawy nietolerancji laktozy,
– obniżają poziom tzw. złego cholesterolu we krwi,
– mają zdolność zwalczania rakotwórczych toksyn produkowanych przez bakterie gnilne obecne w przewodzie pokarmowym.

Równie korzystne działanie dla naszego organizmu mają probiotyki. Najważniejszym zadaniem probiotyków jest uszczelnienie ściany jelit w celu ochrony przed wchłanianiem szkodliwych substancji pochodzących z pożywienia oraz wspomaganie układu immunologicznego w walce z bakteriami chorobotwórczymi.

Probiotyki wykorzystuje się również podczas:
– zapobiegania nawrotom chorób grzybiczych i bakteryjnych,
– leczenia i zapobiegania biegunkom,
– leczenia zespołu nietolerancji laktozy,
– usuwania niekorzystnego wpływu stresu i palenia tytoniu,
– niwelowania problemów jelitowych (uczucie wzdęcia),
– przeciwdziałania negatywnym skutkom chemioterapii i radioterapii.
Jak widzimy, zarówno prebiotyki, jak i probiotyki są konieczne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu i dlatego, konieczne jest dostarczanie ich organizmowi, czy to w produktach żywnościowych, czy w preparatach farmakologicznych.

Kiedy powinniśmy stosować probiotyki?

Najczęściej probiotyki stosuje się w trakcie i tuż po kuracji antybiotykowej – mają wtedy za zadanie odbudowę flory bakteryjnej przewodu pokarmowego, która w tym czasie zostaje spustoszona (antybiotyki nie tylko niszczą bakterie chorobotwórcze, ale również te, które są nam potrzebne). Probiotyki stosuje się również wtedy, gdy w mikroflorze jelitowej dochodzi do zaburzenia równowagi na skutek np.:
– przyjmowania niektórych innych leków, nie tylko antybiotyków,
– długotrwałego stresu,
– niewłaściwego odżywiania,
– infekcji jelitowych.
Preparaty pre- i probiotyczne mają zastosowanie jeszcze w wielu innych przypadkach np.:
– przy zapobieganiu infekcjom grzybiczym,
– przy biegunce,
– w celu zapobiegania infekcjom dróg moczowych.

Musimy jednak pamiętać, że nie wszystkie probiotyki są sobie równe. Nie wystarczy powiedzieć:” probiotyki są dobre na biegunkę, zapobiegają alergii i łagodzą zaparcia”. Musimy jeszcze wiedzieć, które z nich mają jakie działanie oraz o tym, że niektóre niektóre szczepy bakterii probiotycznych mogą źle na siebie oddziaływać. Dlatego nie powinniśmy łączyć na własną rękę kilku preparatów. Jeżeli nie jesteśmy pewni jakiego preparatu użyć (czy pomoże na nasze dolegliwości), zasięgnijmy porady lekarza.

Zespół BezpieczneDziecko