Ząbkowanie – zęby mleczne cz. 1
Ząbkowanie jest to proces wyrzynania się zębów mlecznych u dzieci. Początek i długość trwania tego procesu to sprawa bardzo indywidualna. Niektórym dzieciom pierwsze ząbki wyrzynają się w szóstym miesiącu życia, u innych miesiąc, dwa wcześniej, ale również może to być pół roku później. Nie należy więc martwić się tym, że nasz maluszek jeszcze nie ma ząbków lub ma ich za dużo w porównaniu z rówieśnikami. Wcześniejsze, jak i opóźnione ząbkowanie często jest uwarunkowane rodzinnie. Jeżeli któreś z rodziców ząbkowało wcześniej od rówieśników, bardzo możliwe, że maluch pójdzie w jego ślady, jeśli miała miejsce sytuacja odwrotna, pierwsze zęby mogą pojawić się nawet w okolicach pierwszych urodzin.
Kiedy i w jakiej kolejności wyrzynają się zęby mleczne?
Najczęściej u dzieci pierwszymi ząbkami są dolne jedynki. Nie jest to jednak regułą, dlatego też może się zdarzyć, że u naszego dziecka pierwsze pojawią się dwójki lub górne jedynki. Zęby mleczne zazwyczaj wyrzynają się parami w 1-2 miesięcznych odstępach. Z reguły po pierwszych siekaczach pojawiają się siekacze drugie następnie pierwsze zęby trzonowe, kły i na koniec drugie zęby trzonowe. W trzecim roku życia dziecko powinno mieć już wszystkie mleczne ząbki.
Jakie są objawy ząbkowania?
Pierwsze objawy ząbkowania można zauważyć już w trzecim-czwartym miesiącu życia dziecka. Maluszek zaczyna się obficie ślinić, wkłada rączki do buzi, swędzą go dziąsła. Zaglądając mu do buzi zobaczysz zaczerwienione i rozpulchnione dziąsła (taki stan może trwać nawet do kilku miesięcy), w ostatnim etapie wyrzynania dziąsła są bardzo wrażliwe i bolesne. Często w okresie ząbkowania dziecko jest marudne, płaczliwe, nie chce jeść, budzi się w nocy z płaczem. Ale nie zawsze tak jest. Bywa też tak, że cały proces przebiega niezauważenie i bezboleśnie. Najzwyczajniej w świecie któregoś dnia zobaczysz w buzi swojego dziecka twardą białą kreseczkę.
W jaki sposób pomóc dziecku przejść ten trudny okres?
Jeżeli dziecko bardzo się ślini – delikatnie osuszaj skórę wokół ust i na brodzie (podrażniona skóra może dziecko piec), jeżeli to nie pomaga smaruj skórę tłustym kremem dla niemowląt. W dzień zakładaj maluszkowi miękki śliniaczek – ubranka nie będą ciągle mokre.
W czasie ząbkowania dziąsła bardzo swędzą dawaj więc dziecku do zabawy różnego rodzaju gryzaczki, które będzie mogło bezpiecznie ssać i gryźć. Zapobiegniesz w ten sposób wkładaniu przez dziecko do buzi innych, często niebezpiecznych przedmiotów. Możesz też delikatnie masować dziąsła umytym palcem lub specjalną gumową szczoteczką, a także przemywać je naparem z rumianku.
Kiedy dziecko nie chce ssać przed karmieniem posmaruj mu dziąsła niewielką ilością żelu przeciwbólowego dla niemowląt, jeżeli to nie pomaga spróbuj karmić malca łyżeczką.
Jeżeli ból dziąseł nie daje dziecku spać – przed snem podaj mu lek przeciwbólowy dla niemowląt w dawce odpowiedniej do wagi i wieku.
Jak pielęgnować zęby mleczne?
Kiedy pierwszy ząbek już się pojawi należy myć go dwa razy dziennie używając do tego specjalnych szczoteczek z silikonowymi wypustkami zamiast włosia, możesz używać też specjalnych silikonowych szczoteczek zakładanych na palec lub gazy zmoczonej przegotowaną wodą. Dziecku, które ma już cztery ząbki możesz kupić prawdziwą szczoteczkę – musi być bardzo miękka i mieć malutką główkę. Nie używaj na razie pasty, bo małe dziecko nie będzie potrafiłó jej wypluć. Dobrze jest też zasięgnąć porady pediatry, który oceni, czy podawać dziecku fluor w kropelkach, a jeżeli tak, to w jakiej dawce.
Kiedy pierwsza wizyta u dentysty?
Najczęściej przyjmuje się, że na pierwszą wizytę u stomatologa umawiamy się gdy u dziecka pojawią się pierwsze ząbki. Lekarz sprawdzi wtedy, czy rozpoczęty właśnie proces ząbkowania przebiega prawidłowo i czy dziecku nie zagraża próchnica. Na pierwszej wizycie dowiemy się również jak czyścić dziąsła i zęby, na co zwracać uwagę, żeby zęby wyrosły mocne i zdrowe oraz by zapobiec próchnicy. Wizyty kontrolne powinniśmy zaplanować co trzy miesiące, aby mieć pewność, że u dziecka nie dzieje się nic złego. Koniecznie należy odwiedzić dentystę, gdy dziecko ma już wszystkie zęby mleczne. Stomatolog sprawdzi, czy wszystkie zęby rozwinęły się prawidłowo, czy dziecko ma prawidłowy zgryz (ważne dla prawidłowego wyrzynania się zębów stałych)oraz czy nie wystąpiły objawy próchnicy. Nie zwlekajmy z wizytą jeżeli na zębie pojawi się jakakolwiek zmiana (ciemna plamka, zmatowienie szkliwa) to znak, że zaatakowała próchnica i ząb należy leczyć. Zęby mleczne należy leczyć i nie można tego bagatelizować. Nie leczona próchnica bardzo szybko się rozwija (z powodu odmiennej budowy „mleczaków”) i bardzo często atakuje wyrzynające się zęby stałe. Brak świadomości tego zagrożenia jest jednym z najczęstszych błędów w myśleniu rodziców.
Zespół BezpieczneDziecko